Şinasi Güneş
Fanzinler:
A Bird’s Eye View of Zines
Zines are non-commercial, non-professional, messy, and generally printed in small runs. Sometimes made by hand, sometimes reproduced by photocopy and distributed, they are publications that possess an anarchist structure, produced in an unrestricted environment. Many zines include no identifying information. Finding these publications is not easy since they are distributed in very restricted numbers. Zines are produced by individuals or groups with very particular interests with the intent of forming physical links between these individuals and groups and generally are not published on a regular schedule. Zines can be found in alternative culture and art spaces, bookstores, small shops, and cafes. In general, they are published in the arts-dominated districts of a city. As a matter of fact, the principal reason that zines are not published as much as they should be is the poverty of the artistic and cultural scene in Anatolia—and parallel to this, the lack of support for art. The majority of art zines are made up of cartoons, mail art, street art, and video art, using techniques like collage, cut and paste, and drawing. Art zines put together by individuals who are not integrated into the system or who remain outside the system are objects of rebellion and alternatives to institutional relationships and to the popular culture supported by institutions.
The Brief Turkish Experience
In 2002, an exhibition by Altay Öktem with the title Genel Kültürden Kenar Kültüre: 101 Fanzin (From General Culture to Fringe Culture: 101 Zines) opened in the Kargart arts center in Kadıköy in Istanbul (http://www.kargart.org). Many unknown zines were exhibited. This project was later brought out in book form by İthaki Press under the same title. After that, a “zine workshop” was put together by Eren Barış and Selda Tuncer in issue 5 of Siyahi (Negro), with the participation of zines with varying concepts and from various provinces. In 2005, a zine market was put together in Ankara. A similar project was realized in Izmir. Art zines were also displayed in this zine show. From October 7 to 18, 2006, I. Düş Günleri (Dream Days 1) were held in Izmir by the Hayalbaz Art Association (http://www.hayalbaz.com). In addition to various exhibitions, performances, and workshops, there was a small zine show. Zines like Benzin (Gasoline), Düzensiz (Messy), Fetus, 99KÇ, Albemuth, Tesmeralsekdiz, Psişik Kedi (Psychic Cat), and Çamur (Mud) were included in the zine event put together by Rafet Arslan.
Here are a few of the better zines dealing with art:
Körotonomedya (Blindautonomedia):
Created in 1993 by a group of like-minded academics and artists in Ankara. Since 1994, has brought research and other work produced in and around the association to the public via a website created on a desktop computer at Middle East Technical University. Has produced quite a few works in fields of common interest, from the Zapatista uprising in Chiapas to experimental video theory. Has been engaged toward evaluating autonomist Marxist theory and post structuralist theoretical developments within a political framework. Has been at the forefront with its videozine Kısa Devre (Short Circuit). One of the “most alternative” zines published in Turkey. URL: http://www.korotonomedya.net
Benzin:
Contemporary arts zine of which Çoşkun Sami and Şinasi Güneş put out a single issue in 2001. Subtitled Life Information. Included original texts and collages, as well as a translated text by French philosopher Baudrillard. Since 2005, has continued its life online as eBenzin Güncel Sanat E-zine (e-Gasoline Contemporary Arts E-zine). Features fields of current art like street art, mail art, and video art. URL: http://www.ebenzin.com
99KÇ:
Started in April 2005 by Erman Akçay. The first street art magazine from the fertile lands of Bostancı (a district of Istanbul whose name means “vegetable gardener”). Has given space to examples of graffiti from Turkey and abroad and to interviews with the important street artists and illustrators of the world. Has published 4 issues so far.
Kop-Art (Cop Art or Break Behind):
Began its print life in October 2006 as photocopies by Gamze Fidan, Cansu Aybar, and Zeynep Turuthan. Comes out irregularly. A “street couture” zine that has adopted collage as its mode of expression. A zine platform that brings independent visions to its audience with street art, critical media readings, alternative culture products, and surprise guests/topics. Teaser site online, URL: http://www.kop-art.8m.net
abridged and translated from eBenzin 3 (2007; http://www.ebenzin.com/sayi3/6.asp) by Donny Smith
Şinasi Güneş
fanzinlere kuşbakışı
Ticari ve profesyonel olmayan, düzensiz ve küçük miktarlarda çogalan yayınlardır. Fanzinler, bazen elle hazırlanırken bazen de fotokopi yoluyla çoğaltılıp dağıtılan sınırsız bir ortamda üretilen anarşist bir yapıya sahip yayınlardır. Fanzinlerin birçoğunun üzerinde kimlik bilgileri yoktur. Çok sınırlı sayıda çoğaltılan bu yayınları bulmak kolay değildir. Fanzinler, özel ilgi alanları olan kişi ya da gruplar tarafından, yine bu kişi ve gruplar arasında fiziksel bağ kurmak amacıyla üretiliyor ve genellikle periyodik aralıklarla yayımlanmıyorlar. Fanzinler, alternatif kültür sanat mekanlarında, kitapçılarda, küçük dükkanlarda, kafelerde bulunabiliyor. Genelde kent kültürünün hakim olduğu yerlerde yayımlanıyor. Nitekim Anadolu'da kültür sanat komplekslerinin yoksunluğu ve buna paralel olarak sanatın dolaşımının olmaması fanzinlerin yeterince yayınlanmamasının başlıca sebebidir. Sanat fanzinleri ekseriyetle karikatür, posta sanatı , sokak sanatı, video sanatı gibi disiplinler ile kolaj, yapıştırma, elle çizim gibi tekniklerin kullanılması ile oluşur. Sanat fanzinleri, sisteme entegre olamayan ya da sistemin dışında kalan bireylerin oluşturduğu, popüler kültüre dayalı kurumsal ya da kurumsal olmayan ilişkilere alternatif başkaldırı nesneleridir.
kısa türkiye deneyimleri
2002 yılında Altay Öktem tarafından Kadıköy'de hizmet veren Kargart'da ”Genel kültürden kenar kültüre: 101 Fanzin” başlığıyla bir sergi açılmıştı. Bilinmeyen birçok fanzin burada sergilenmişti. Daha sonra İthaki yayınları vasıtasıyla “Genel Kültürden Kenar Kültüre:101 Fanzin” adıyla kitap haline getirilmişti bu proje.. Yine Siyahi dergisi 5. sayıda Eren Barış – Selda Tuncer tarafından çeşitli illerden, çeşitli konsepteki fanzinlerin katılımıyla bir “fanzin workshop” düzenlendi. 2005 yılında Ankara’da fanzin market etkinliği düzenlendi. Bu bağlamda yapılan bir başka proje İzmir’de gerçekleşti. Bu fanzin sergisinde sanat fanzinleri de sergilendi. İzmir’de 7-18 ekim 2006 tarihleri arasında, Hayalbaz Sanat Derneği (www.hayalbaz.com) bünyesinde I. düş günleri yapıldı. Çeşitli sergi, performans ve work-shop'lar haricinde bir de küçük fanzin sergisi oldu. Rafet Arslan’ın düzenlediği fanzin etkinliğinde benzin, düzensiz, fetus, 99KÇ, albemuth, tesmeralsekdiz, psişik kedi, çamur gibi fanzinler yer aldı.
İnternette daha nitelikli ve sanat ağırlıklı olanlardan birkaçı şunlardır:
-Körotonomedya: 1993 yılında Ankara'da benzer düşünsel duyarlılıkları paylaşan bir grup akademisyen ve sanatçının bir araya gelmesiyle oluşuyor. 1994 yılında bu birliktelik etrafında üretilen çalışmalar ve araştırmalar ODTÜ'deki bir masaüstü bilgisayarında kurulan web sitesi aracılığıyla kamusal alana taşındı. 1994'ten bu yana Chiapas'taki Zapatist başkaldırısından deneysel video kuramına kadar pek çok ortak ilgi alanında çalışmalar üretildi, otonomist Marxist kuramın ve yapısalcılık sonrası kuramsal gelişmelerin (Türkiye'deki günlük hayata dair) politik bir çerçevede değerlendirilmesi yönünde uğraşılıyor. 2001’den itibaren nette varlığını sürdürüyor. KISA DEVRE adında video-zine’nin çıkarılmasına önayak oldu. Türkiye’de çıkarılmış en alternatif fanzinlerden biriydi. Net adresi: http://korotonomedya.net
-Benzin: 2001 yılında Çoşkun Sami ve Şinasi Güneş’in tek sayı çıkarttıkları güncel sanat fanzini. Hayat Bilgisi alt başlığıyla çıkan Benzin’de, özgün metin ve kolajların yanında, Fransız filozof Baudrillard’ın da bir çeviri metnine yer veriliyor. 2005 yılında net ortamında ebenzin güncel sanat e-zine olarak yayın hayatına devam ediyor. Sokak sanatı, posta sanatı, video sanatı gibi güncel sanat disiplinlerine ağrılık veriyor.fanzin şu an nette sürüyor.
Net adresi: www.ebenzin.com
-99KÇ: Erman Akçay tarafından nisan 2005’te start alan İstanbul/Bostancı mahsullü ülkenin ilk street art (sokak sanatı) mecmuası. 99KÇ yurtiçi ve dışından grafiti örnekleri yanında; dünyanın önemli sokak sanatçıları ve illüstratörleri ile yaptığı söyleşilere yer vermişti. 99KÇ şimdiye dek 4 sayı yayımladı.
-Süreli Sanat Projesi: Grafik tasarımcı Sevgi Arı tarafından Mersin’de çıkarılan bir fanzin. İlk sayısı matbaa çıkışlı olan fanzin şu an ikinci sayısı ile nette devam ediyor. Süreli sanat projesi, 2005 yılı mayıs ayında başladı.. "İçeriğini her bir harfin oluşturduğu bir süreli yayının görsel kimlik tasarımı" oluşturuyor. Bu projede öncelikli kaygı, üzerinde çok da düşünmediğimiz harflerin bir konu olarak ele alınabilirliğinin ortaya konulmasıdır. İkinci kaygı, süreli yayınların görsel kimliğinin oluşturulmasında farklı yolların denenebilirliğinin ortaya konulmasıdır (Görsel kimlik oluşturmak adına her bir sayının tasarım bağlamında, birbirini tekrar eden unsurlara sahip olmasının gerekmediğinin ortaya konulmasıdır). Diğer kaygı ise bir konunun farklı disiplinlerde çalışan kişiler tarafından hangi farklı yollar ve bakış açılarıyla ele alınabileceğinin ortaya konulmasıdır. Dolayısıyla bu projenin anlamı tiyatro, resim, grafik, müzik vb. gibi alanlarda iş üreten kişilerin katılımıyla çoğalıyor… Ve ancak Z harfi de bittiğinde tam anlamıyla bitmiş olacak olan bir fanzin projesi.Net adresi: www.surelisanat.com
-Düzensiz: Bay Perşembe’nin fikri ve Onston’un katılımı ile Ekim 2005’te yola çıkmış Düzensiz adlı hayalet gemi. Şimdi ise Düzensiz’in boşluğa savurduğu düş/şişeler 4. sayıya ulaştı. Sokağın sanatını Sürrealist devrimin ruhuna bağlı kalarak savunan Düzensiz; sanat ile hayat arasındaki köprüleri yıkmaya çalışan bir sanat eylemidir. Kaldırım taşlarının altındaki kumsala inananlar için!
Net adresi: http://www.dznsz.blogspot.com/
-Tesmeralsekdiz: Kasım 2005’te iki kafadar tarafından temelleri uzaya atılmış ve Şubat 2006 tarihinde Ankara’da ilk sayısı basılmış bir medya/sanat yayını. İkinci sayısıyla online yayına geçmiş bulunuyor. Güncel sanat ile ilgili soruşturmalar, video art, ham sanat (art brut), sokak sanatı, eleştirel medya okumaları vs. ile ilgili çeviriler, söyleşiler, yazılar yer alıyor. Çoklu okumalara ve düşüncelere açık bir yayın. Mart 2007’den itibaren baskı aşamasına yeniden giriyor…
Net adresi: http://www.tesmeralsekdiz.org/
-Kop-Art: Gamze Fidan, Cansu Aybar, Zeynep Turuthan tarafından 2006 yılının Ekim ayında fotokopi türevli olarak yayın hayatına başladı. Düzensiz aralıklarla çıkıyor. Kop-Art, kolajı bir ifade tarzı olarak benimseyen bir “street- couture”fanzinidir. Bağımsız vizyonlarını, sokak sanatı, alternatif kültür ürünleri ve sürpriz konu(k)lar aracılığıyle ilgili kitleye ulaştıran bir fanzin platformu. Net ortamındada tanıtım siteleri mevcut.
Net adresi: http://www.kop-art.8m.net/
Benzin
99KÇ
Süreli Sanat Projesi
Kayıtlar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder