18 Temmuz 2008 Cuma

Posta Sanatı’nın Elektronik Boyutu

Şinasi Güneş









Eddie Willson

Posta sanatı (Mail Art) bilindiği üzere yöntem olarak posta sistemini kullanan bir sanatsal harekettir. Posta sanatı’nın ana konsepti, sanat objesinin değişimi ve sanatçılar arasındaki kominikasyondur. Sanatçılar arasındaki geleneksel mektup zinciri şu şekilde dolaşıma girer:
“Sanatçı çalışmasını bir diğer sanatçıya yollar. Mektubu alan sanatçı, bu çalışmaya eklemede bulunur ve bir başka sanatçıya yollar. Bazen özel posta sanatı listeleri kullanılır.Bu sürecin sonunda sıklıkla sergiye konulması için çalışmalar, çalışmayı başlatan kişiye geri yollanır.”

Posta sanatı 20. yüzyılın başlarında ortaya çıktığından bu yana bir çok farklı disiplin ve iletişim aracından faydalanmıştır.Posta sanatı ağı çalışanları mektup, ofset baskı, fotokopi, faks, turizm, kişisel bilgisayar gibi iletişim teknolojilerini kullandılar. Günümüzde ise hızla gelişen internet teknolojisi Posta sanatı atmosferini büyük ölçekte belirlemektedir. Hatta bazı Posta sanatı sanatçıları ayrı bir elektronik posta sanatı ağından bahsetmeye başladı.
Sınırlardan bağımsız topluluklar yaratma fikri internetin getirdiği bir fikir olarak düşünülmekle birlikte, posta sanatı sanatçıları onlarca yıldır bu fikir üzerinde pratik yaptılar. 1990’ ların ortalarında posta sanatı sanatçıları interneti bu ağı genişletmek için kullanmışlardır. Bu dijital versiyonlar edit edilmemiş röportajları, sanatçı ifadelerini, internetteki imaj sergilerini, sohbet ve mesaj panolarını ve elektronik postaları içeriyordu. Bu metodların hepsinin geleneksel posta sanatı’nda karşılıkları vardı. Sanatçı ifadeleri ve imajların dağılımı, sergi dökümanları ve zinler ile olmakta idi.
İnternetin temel iddiası sınırsız bir dünya yaratmaktı. Batı dünyasında internete bağlanan insanların sayısı gün geçtikçe artmakla birlikte, diğer taraftan dünyanın geri kalan kısmında milyonlarca kişi bu teknolojiden uzak kalmaktadır.Ve hatta elektirikten bile yoksun yaşayanlar bulunmaktadır.Afrika ve ortadoğudaki ülkelerin büyük bir bölümünü bu kategoride değerlendirebiliriz.Posta sanatı’nın başta A.B.D, Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere, İspanya, Belçika gibi gelişmiş batılı ülkelerde yoğun olarak yapıldığını düşünürsek, bu tesbitin ne derece doğru olduğunu anlarız. Batıda bile bir çok insan teknolojinin hastalıklı bir şekilde hızlı gelişimi karşısında korkuya kapılmakta, ne yazık ki bilgisayar teknolojisini yakalayamamaktadır.
Posta sanatı’nda fikirler ve sanat posta sistemi ile yayılır. (mektuplar, zinler¹, kitaplar, plastik mühürler gibi) Posta sanatı’nın internette kullanımı oldukça kişiliksizdir ve ayrıca samimi bir iletişim için internet kullanışlı bir ortam değildir.Posta sanatı ağının en önemli amaçlarından bir tanesi kominikasyondur ve bu yüzlerce katılımcısı için posta sanatını çekici hale getirmiştir. Her insanın özel bir sesi, beden dili, el yazısı, kağıda sözcükleri dağıtışı vardır.Kendimizi teknolojiye adapte etmeden sanatımızı ve fikirlerimizi aktarmaya elektronik posta teknolojisi olasılık vermemektedir. Elektronik posta bize yalnızca düz bir yazı yollama imkanı verirken, yollayan kişiye ait bir özellik içermemektedir. Sanatçılar elektronik posta ile sanat yapıtının fotoğraflarını yollayabilmektedir.Bunun bilginin dolaşımı için kullanışlı bir yol olduğunu söyleyebiliriz.Ne yazık ki bu fotoğraflar bize sanat yapıtının boyutlu versiyonunun verdiği etkiyi vermez. elektronik postanın yayılımı pozitif bir gelişmedir.Kabul etmek gerekir ki internetin hız gibi bir avantajı vardır.Bir fikri bir kaç dakikada bir çok kişiye gönderme şansına sahipsiniz. Fakat hız insan zihnini karıştırır, insan beyni ara vermeye ve bu mesajlar üzerinde düşünmeye ihtiyaç duyar.Elektronik posta iletişimi yakında bir karmaşa halini alabilir. Bu karmaşa bir çok problemlere neden olabilir.İnternet bilgi hastalığına neden olabilmekte ve gerçek dünyadan uzaklaştırabilmektedir.Dünya çapında informasyon erişimi materyal deliliğine neden olmakktadır. İnternetteki bilgilerin doğruluğu hakkında bir kesinlik yoktur. İnternette bilgi erişimi oransal ve zamansal fayda sağlarken, kalite açısından bir fayda yaratmamaktadır.
İnternet dilini kullanan posta sanatı karmaşık, hızlı ve teknolojik bir oluşum olduğu için sanatın demokratikleşmesi için iyi bir araç değildir.Oysa sanatın yavaş ve sağlam bir ağa ihtiyacı vardır ki fikirler sanatçıların zihinlerine yavaşça girebilir ve gelişebilirler. Posta sistemi tüm dünyada her ülkede geçerli olan bir sistemdir.Teknoloji olarak sadece kağıt, kaleme ve de okuma yazma eğitimine gereksinim duyar.Kişinin her türlü yol ile kendisini ifade edebilmesini sağlar.
Bütün bunların aksine, posta sanatı’nın internette kullanımı ile oluşan inceleme araçları ve amaçları üretken bir edebiyat kaynağı yaratmıştır.Gelişen edebiyat posta sanatı ağı içerisindeki dinamik ve değerleri kıyaslayacak bilgi kaynaklarını sağlamaktadır.İnternet ortamında oluşan yeni formlar, posta sanatı’nın yeni konseptlerinin yaratılmasında etkili rol oynamaktadır.İnternetin genel olarak ticari kullanımına rağmen, web sitelerinde yer alan posta sanatı çalışmaları ticari beklenti olmadan sergilenmektedir.Bu durum posta sanatı’nın internet ortamında alternatif yapısını göstermektedir.
Bugün 50’nin üzerinde ülkede posta sanatı yapılıyor.Bugün bu mevcut ülkeler arasına Türkiye’de dahil oldu.
Türk sanatçılarının 2006 yılında süregelen uluslararası posta sanatı projeleri aşağıdadır.
An Su Aksoy: “Bir varlık olarak ay” ( http://www.geocities.com/courrier_m/ )
Şinasi Güneş: “Küresel Isınma” ( http://www.simulasyon.net/ )
Hülya Küpçüoğlu: “Portreler”Ilgım Veryeri: “Suyun altı, deniz altı”
Bu sanatçıların dışında uluslararası ortamda Ferruh Alışır, Fatih Balcı, Sabriye Çelik, Nilde Şafak, Güvenç Uguz, birçok posta sanatı projesine iştirak etti.
İnternet’in son 5-6 yıldır yoğun bir şekilde evlerimize girmesi posta sanatı’nın ülkemizde yaygınlık kazanmasına neden olmuştur.Türkiye’de posta sanatı’nın önü çok açık olarak görülmektedir..

Mail Art Siteleri
http://www.simulasyon.net/watch/index.htm
http://kiyotei.blogspot.com/
http://www.fripsmailart.blogspot.com/
http://digitalmailart.blogspot.com/
http://a1mailart.blogspot.com/
http://www.mailart.com.ar/menu.htm
http://mailxart.blogspot.com/
http://thomaslowetaylor.blogspot.com/
http://sghinismus.blogspot.com/
http://frogandtoadswildride.blogspot.com/
http://www.art.net/%7Ekiyotei/mailart/docs.html


Zine¹: Magazin sözcüğünün bir kısaltmasıdır.Ticari olmayan, sirkülasyonu az olan genellikle az ilgi gören fotokopi şeklindeki şahsi yayınlardır.Bilgisayar çıktılarından elle yazılmış metinlere kadar değişen çeşitli formatlarda yayınlanır.

Hiç yorum yok: